આપણા દેશમાં ઉત્તરાયણનો તહેવાર ખુબ જ
ધામધુમથી ઉજવાય છે અને પતંગનું મહત્વ કેટલું છે એ આપણે સૌ જાણીએ છીએ. પણ
વિશ્વભરમાં ઉત્તરાયણ અને પતંગનું ખુબ જ
મહત્વ છે.તે જાણીએ ...
Ø
સૌથી પહેલો પતંગ ત્રણ હજાર વર્ષ પૂર્વે પાંદડામાંથી
બનાવવામાં આવ્યો હતો તેવું માનવામાં આવે છે.
Ø
વિશ્વનો સૌથી નાનો પતંગ પાંચ મીલીમીટર જેટલું ઉંચો ઉડ્યો
હતો.
Ø
વિશ્વના સૌથી વિશાળ પતંગને મેગા ફ્લેગ તરીકે ઓળખવામાં આવે
છે. તે ૬૩૦ ચો.મી.નું કદ ધરાવે છે. પીટર લીન નામની વ્યક્તિએ આ પતંગ બનાવ્યો હતો.
Ø
વિશ્વનો સૌથી લાંબો પતંગ ૧૦૩૪ મીટર લંબાઈ ધરાવે છે.
Ø
અત્યાર સુધીમાં સૌથી ઝડપી ઉડાડવામાં આવેલો પતંગ ૧૯૩ કિ.મી.
પ્રતિ કલાકની ઝડપે આકાશમાં ઉડાડવામાં આવ્યો હતો.
Ø
જાપાનના પતંગબાજ ધ્વારા એક જ દોરી પર ૧૧,૨૮૪ પતંગ ઉડાડવાનો
વિક્રમ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યો હતો.
Ø
એકદમ દુર પતંગ ઉડાડવાની હરીફાઈમાં સૌથી દુર એટલે કે સૌથી
વધુ ઉંચાઈ પર પતંગ ઉડાડવાનો વિક્રમ ૩૮૦૧ મીટરનો છે.
Ø
ન્યુઝીલેન્ડના માઓરી જાતિના લોકો વૃક્ષની છાલ અને
પાંદડામાંથી અદ્ભુત પક્ષીઓના આકારના પતંગ બનાવવા માટે સમગ્ર વિશ્વમાં જાણીતા છે.
Ø
કોડી મેનલિફ્ટિંગ ફાઈટ સિસ્ટમ શોધનારા સેમ્યુઅલ ફ્રેન્કલીન
કોડી ૧૯૦૩માં પતંગની મદદથી ઈંગ્લીશ ચેનલ પાર કરનારી પ્રથમ વ્યક્તિ બન્યા હતા.
Ø
થાઈલેન્ડમાં પતંગ ઉડાડવા માટે ૭૮ જેટલા નિયમો નક્કી કરવામાં
આવ્યા છે.
Ø
અમેરિકામાં જયારે આંતરવિગ્રહ થયો ત્યારે અમેરિકન સૈન્ય અધિકારીઓએ
પતંગનો ઉપયોગ સંદેશા-વ્યવ્હાર માટે કરતા હતા.
Ø
ચીનમાં એક સમયે પતંગ ઉડાડવા પર પ્રતિબંધ હતો. જો કોઈ
વ્યક્તિ પતંગ ઉડાડતી નજરે ચડે તો તેને ત્રણ વર્ષ સુધી કારાવાસની સજા ફરમાવવામાં
આવતી.પતંગનું ચીની નામ ફેન ઝેંગ છે.
Ø
પેરગ્લાઈડીંગ એટલે પેરાશૂતની મદદથી હવામાં ઉડવાની જે રમત ચી
તે રોગાલો નામના પતંગની પ્રેરણાથી અસ્તિત્વમાં આવી છે.૧૯૪૮ માં ફ્રાન્સીસ રોગાલોએ
આ પતંગણી ડીઝાઇન તૈયાર કરી હતી.
Ø
વિશ્વના જુદા જુદા દેશોમાં ઓક્ટોબર મહિનાના બીજા રવિવારે ‘વન
સ્કાય વન વર્લ્ડ’ સુત્રને સાર્થક સાબિત કરવા અને વિશ્વમાં શાંતિ, ભાઈચારા અને
એકતાનો સંદેશો પ્રસરાવવા પતંગ ઉડાડવામાં આવે છે.
Ø
૧૯૦૧ માં માર્કોનીએ પતંગની મદદથી પહેલીવાર રેડિયો તરંગોના
માધ્યમથી સંદેશાને એટલાન્ટીક સમુદ્રની પાર મોકલવામાં સફળતા મેળવી હતી. ચીનના
ડ્રેગન આકારના પતંગ ખુબ જાણીતા છે.
Ø
વોશિન્ગ્ટન ખાતે વર્લ્ડ કાઈટ મ્યુઝીયમ આવેલું છે. વિશ્વના
જોવાલાયક પતંગ સંગ્રહાલયમાં તેનો સમાવેશ થાય છે.
Ø
કેનેડાના પેલી ટાપુ ખાતે કાઈટ મ્યુઝીયમ આવેલું છે, જ્યાં
લગભગ ૩,૦૦૦જેટલા પતંગોનો સંગ્રહ કરવામાં આવેલો છે.
Ø
મલેશિયામાં પાસીર ગુડાંગ નામનું પતંગનું મ્યુઝીયમ આવેલું
છે, જ્યાં લગભગ ૨૦૦૦ જેટલા પતંગોનો સંગ્રહ કરવામાં આવ્યો છે.
Ø
કમ્બોડિયામાં પતંગ ઉડાવવાને સાંસ્કૃતિક પરંપરા માનવામાં આવે
છે. કમ્બોડિયામાં નેમ પેહ કાઈટ મ્યુઝીયમ આવેલું છે, જ્યાં ખાસ પ્રકારના કમ્બોડિયન
પતંગનું પ્રદર્શન જોવા મળે છે.
Ø
વિશ્વનું સૌથી વિશાળ પતંગ મ્યુઝીયમ ચીનના વયફાંગ શહેરમાં
આવેલું છે. ૧૩,૦૦૦ ચો.મી. વિસ્તારમાં
ફેલાયેલા આ મ્યુઝીમમાં લગભગ ૨,૦૦૦ જેટલા પતંગ આવેલા છે.
Ø
અમદાવાદ પતંગ મ્યુઝીયમ વિશ્વના જાણીતા અને શ્રેષ્ઠ પતંગ
મ્યુઝીયમમાં સ્થાન ધરાવે છે.સંસ્કાર કેન્દ્ર ખાતે આવેલા આ પતંગ મ્યુઝીયમની સ્થાપના
ભાનુભાઈ શાહે કરી હતી. કાગળના ૪૦૦ ટુકડામાંથી બનાવેલો ૨૨ બાય ૧૬ મીટર લંબાઈ ધરાવતો
પતંગ અહીનો જોવાલાયક પતંગ છે.